Soczewki a okulary – co jest lepsze? Wady i zalety, o których trzeba pamiętać, wybierając się do optyka

Soczewki i okulary to dwa różne sposoby korygowania wad wzroku. Każdy z nich ma swoich zwolenników i przeciwników, a niektóre osoby noszą zamiennie – i szkła kontaktowe, i okulary korekcyjne. Co jest lepsze? Poznaj plusy i minusy każdej z opcji.  

Pierwsze urządzenia przypominające okulary pojawiły się u Arabów w X wieku, a w Europie cztery wieki później. Były one wówczas symbolem dobrobytu i mądrości. Od tego czasu wciąż się je udoskonala, a stosowanie najnowocześniejszych technologii powoduje coraz większy komfort ich użytkowników.

Okulary nadal są najczęściej wybieraną metodą korekcji wzroku przez osoby w każdym wieku. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów szkieł, które są w stanie skorygować prawie każdą wadę wzroku. Soczewki okularowe dzielimy na:

• mineralne – wykonuje się je ze szkła, przez co są nieco cięższe od soczewek z innych materiałów, np. plastikowych; dziś są stosowane rzadziej;
• organiczne – są wykonywane z plastiku lub innego tworzywa sztucznego; mają mniejszy ciężar, dzięki czemu są bardziej komfortowe w noszeniu od soczewek szklanych.

Dla osób z krótkowzrocznością dedykowane są soczewki rozpraszające, tzw. minusowe, zaś dla dalekowidzów, tzw. plusy. Z myślą o osobach z astygmatyzmem powstały okulary z soczewkami cylindrycznymi. Starczowzroczność zniwelować mogą za to okulary progresywne, które dzięki swojej specjalnej budowie pozwalają na wyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się zarówno blisko, jak i daleko. Wybór szkieł jak i oprawek zależy od naszej wady wzroku, preferencji oraz przeznaczenia okularów.

Okulary korekcyjne mają wiele zalet. Jakich?

1. Redukują, a nawet zatrzymują pogłębianie się każdej wady wzroku, choć potrafią to również najnowocześniejsze soczewki kontaktowe.
2. Można je zakładać i zdejmować w dowolnym momencie, nie musimy nosić ich cały dzień, jeśli potrzebujemy tylko okularów do czytania.
3. Nie obciążają oczu i nie narażają nas na infekcje, które mogą być wywoływane przez niewłaściwą pielęgnację soczewek kontaktowych. Nie powodują wysuszenia oka, co często ma miejsce podczas noszenia soczewek. Można je także nosić, kiedy oczy łzawią – podczas przeziębienia czy kataru siennego.
4. Nie wymagają – tak jak w przypadku używania szkieł kontaktowych – kupowania specjalnego płynu do ich przechowywania, a jedne szkła korekcyjne służą przeważnie przez kilka lat.
5. Przy ich zdejmowaniu i zakładaniu nie musimy pamiętać o zachowaniu higieny rąk, jak to ma miejsce w przypadku soczewek kontaktowych.
6. Oprawki – odpowiednio dobrane pod względem kształtu i kolorystyki – mogą być oryginalnym, interesującym dodatkiem do modowych stylizacji.
7. Ponadto szkła okularów zostały uzupełnione o wzbogacające je powłoki, które pełnią różnorodne funkcje estetyczne i ochronne, ważne dla naszego wzroku:

• • powłoka fotochromowa powoduje, że mamy  okulary, które ciemnieją na słońcu, w zależności od stopnia nasłonecznienia; nie musimy zatem kupować okularów przeciwsłonecznych;
  • powłoka antyrefleksyjna chroni nas przed refleksami i odbiciami światła, jest bardzo przydatna podczas prowadzania samochodu lub pracy przy komputerze;
  • powłoka  hydrofobowa sprawia, że na szkłach nie gromadzi się brud ani woda, np. deszczowa, co jest wielkim ułatwieniem dla osób noszących codziennie szkła korekcyjne;
  • powłoka antystatyczna – dzięki niej szkła się nie elektryzują i nie osadza się na nich kurz.

Okulary korekcyjne nie są jednak pozbawione wad. Mogą być nieakceptowane przez dzieci, jak też niektórych dorosłych. Mogą również nie współgrać z codziennym makijażem i być powodem kompleksów. Nie są zbyt wygodne w trakcie uprawiania sportów ani np. schylania się. Jeśli nie są prawidłowo dobrane, mogą uciskać nos lub uszy i powodować bóle głowy. Nosząc okulary, należy pamiętać o ich częstym czyszczeniu, ponieważ niekiedy dochodzi do ich zamglenia lub zaparowania.

Soczewki kontaktowe stają się coraz bardziej popularne i są często wybierane, nawet przez wieloletnich użytkowników okularów korekcyjnych. Początki stosowania tej metody korekcji wzroku przypadają na koniec XIX wieku, ale dopiero w połowie ubiegłego stulecia rozpoczęła się kariera nowoczesnej soczewki kontaktowej. Obecnie najpopularniejsze są soczewki wykonane z materiału silikonowo-hydrożelowego. Charakteryzują się one wysoką przepuszczalnością dla tlenu i elastycznością, co wiąże się z niespotykanym wcześniej komfortem użytkowania.

Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów soczewek.

• Soczewki miękkie – te cieszą się największą popularnością. Charakteryzują się elastyczną strukturą dopasowującą się do kształtu oka. Są stosunkowo cienkie, przepuszczają duże ilości tlenu, mogą być również stosowane jako opatrunek przy na przykład urazach rogówki.
• Soczewki twarde – zalecane są do korygowania szczególnych, skomplikowanych wad wzroku. Stosuje się je też przy występowaniu zespołu suchego oka. Wymagają dłuższego okresu adaptacji, niż ma to miejsce w przypadku soczewek miękkich. Są też znacznie od nich droższe.

Soczewki można podzielić również ze względu na ich budowę:

• sferyczne – są przeznaczone do korekty krótko- i dalekowzroczności,
• multifokalne – korygują starczowzroczność,
• toryczne – są przeznaczone dla osób z astygmatyzmem.

W zależności od preferencji i stylu życia można również wybrać między soczewkami jednodniowymi, dwutygodniowymi, miesięcznymi, a nawet kwartalnymi.

Nowoczesne soczewki kontaktowe mają dużo zalet. Jakich?

1. Są bardzo wygodne w użytkowaniu. Kiedy już opanuje się proces ich zakładania i wyjmowania z oka, stosowanie ich wydaje się banalnie proste. Dobrze dobrane szkła kontaktowe pozwalają wręcz na zapomnienie o swojej wadzie wzroku. Można w nich komfortowo uprawiać sport (poza pływaniem), nie ma również obawy o uszkodzenie drogich szkieł i oprawek.
2. Pole widzenia nie jest w nich ograniczone, a obraz nie jest zniekształcony, co doceniają szczególnie osoby z bardzo dużymi wadami wzroku.
3. Sprawdzają się u pań lubiących codzienny makijaż. Można je również bezproblemowo łączyć z okularami przeciwsłonecznymi. Dla osób lubiących eksperymentować ze swoim wyglądem dostępne są soczewki kolorowe, zmieniające kolor tęczówki.

Jedną z głównych wad soczewek kontaktowych jest często ich cena. Można ją jednak obniżyć, kupując, zamiast soczewek jednodniowych, te miesięczne lub kwartalne. Noszenie ich wymaga również ścisłego przestrzegania zasad użytkowania i bezpieczeństwa. Niestety u osób, które noszą szkła kontaktowe, częściej dochodzi do stanów zapalnych oka, między innymi rogówki. Soczewki mogą również wysuszać oczy – wtedy konieczne jest używanie kropli nawilżających. Nie każda osoba może także nosić soczewki kontaktowe – istnieją przeciwwskazania dla osób z jaskrą, przewlekłymi stanami zapalnymi rogówki, błony naczyniowej oraz aparatu ochronnego oka.