Retinol - kiedy i jak zacząć stosować? Jakie efekty dają kosmetyki z retinolem?

Retinol to podstawa pielęgnacji przeciwzmarszczkowej, ale należy stosować go umiejętnie, aby cera skorzystała z jego właściwości. W jakim wieku sięgnąć po kosmetyki z retinolem? Jakie dają efekty? Najważniejsze zasady dotyczące stosowania retinoidów przybliża ekspert Super-Pharm – biotechnolog, Anna Sienkiewicz.

Nie bez powodu retinoidy to jedne z najpopularniejszych składników używanych w kosmetyce - są po prostu niesamowicie skuteczne! Retinoidy łączy jedna rzecz odróżniająca je od innych składników kosmetycznych. Działają na samo jądro komórkowe, dokładniej na jego receptory. Wpływają zatem na DNA komórki.  Jeżeli chodzi o działanie prewencyjne i przeciwzmarszczkowe - nie ma innej substancji z taką ilością badań potwierdzających ich skuteczność, jak właśnie retinoidy.

Dodatkowo retinoidy miały wieloletnie zastosowanie w leczeniu trądziku. Są zatem bardzo wszechstronne i sprawdzają się przy każdym rodzaju skóry. Brzmi idealnie? Niestety retinoidy mają także swoje wady. Nieumiejętnie wprowadzone mogą podrażnić cerę, powodować duże łuszczenie oraz zwyczajnie zniechęcić do siebie.

WSKAZÓWKA

Kluczowy jest dobór odpowiedniego kosmetyku oraz ustawienie całej pielęgnacji. Najbezpieczniej zacząć od niższych stężeń. Warto pamiętać, że RETINOIDY TO MARATON, A NIE SPRINT. Wprowadzenie "na start" kosmetyków o wysokim stężeniu z pewnością wywoła podrażnienia.

Można czuć się trochę zagubionym w kwestii nazw: retinol, retinal, zwany też retynaldehydem, retinoidy… Czym są i jakie są między nimi różnice? Zacznijmy od podstaw.

Ujmując najprościej - retinoidy to cała rodzina pochodnych witaminy A. Jest to całkiem całkiem spora grupa, bo należą do nich zarówno formy na receptę (adapalen, tretynoina, trifaroten, tazaroten), jak i formy dostępne bez recepty (retinol, retynaldehyd, estry retinolu, estry kwasu retinowego tzw. granactive retinoid). Retinol i retinal  są zatem jednym z reprezentantów tej sporej rodziny. W zależności od rodzaju retinoidu może on działać na różne receptory, a więc mieć nieco inne działanie.

Najmniejszą aktywność wykazują estry retinolu. Przykładem może być maść z witaminą A – zadziała natłuszczająco, ale realnego działania przeciwzmarszczkowego tam nie znajdziemy. Formami, na które warto zwrócić uwagę w kosmetykach są retinol i retynaldehyd. Formy te potrzebują przekształcić się do formy aktywnej czyli kwasu retinowego, dlatego stabilność oraz formuła kosmetyku są tak ważne.

Retinol -> potrzebuje 2 przekształceń do formy aktywnej

Retinal -> potrzebuje 1 przekształcenia do formy aktywnej

Czym większa ilość przekształceń, tym większe straty. Dlatego produkty z retinolem znajdziemy ze stężeniem 0,3%, 0,5%, 1%, a produkty z retinalem ze stężeniem 0,05% czy też  0,1%. Ciężko znaleźć adekwatny przelicznik, bo wszystko zależy od konkretnej formuły kosmetyku, ale uogólnia się, że 0,1% retinalu odpowiada 1% retinolu.

Retinal w odróżnieniu od retinolu wykazuje działanie antybakteryjne, dodatkowo niesie ze sobą mniejsze ryzyko podrażnień. Rzadko powoduje także łuszczenie skóry charakterystyczne dla retinolu. Jeżeli obawiasz się początkowego podrażnienia skóry warto rozważyć retinal lub retinol w formie liposomowanej, retinol zamknięty jest w specjalnych otoczkach, stopniowo uwalniany w skórze, przez co nie podrażnia aż tak naskórka. Nazywane jest to tzw. systemem wolnego uwalniania.

Coraz częściej w kosmetykach pojawiają się kosmetyki z nowym retinoidem tzw. hydroxypinacolone retinoate zwanym też granactive retinoid. Producent surowca deklaruje, że nie potrzebuje on dodatkowych przekształceń i jest już formą aktywną, nie ma jednak niezależnych, zewnętrznych badań klinicznych nad tą substancją.

Stosowanie retinoidów gwarantuje mnóstwo korzyści dla skóry. Jedną z najważniejszych zalet jest oczywiście działanie przeciwzmarszczkowe, ale retinoidy mają o wiele więcej cennych właściwości. Są to m.in.:

• Działanie ujędrniające,
• Regulacja produkcji sebum,
• Wygładzanie skóry - regulują cykl odnowy naskórka,
• Działanie przeciwtrądzikowe,
• Działanie przeciwstarzeniowe - stymulują produkcję kolagenu, elastyny oraz glikozyaminoglikanów, do których należy m.in. kwas hialuronowy,
• Wizualne zmniejszanie porów
• Ujednolicanie kolorytu skóry poprzez równomierne rozmieszczenie ziaren melaniny w naskórku.

Przeczytaj również: 5 najlepszych kosmetyków z retinolem polecanych przez eksperta

Retinoidy są przeciwwskazane w ciąży. W tym okresie lepiej zrezygnować z ich stosowania. Z powodów etycznych nie prowadzi się testów na tej grupie, wiadomo że retinoidy przyjmowane doustne mogą działać teratogennie, uszkadzać płód.

25-30 lat to odpowiedni wiek na rozpoczęcie przygody z retinoidami, jeżeli chcesz stosować je przeciwstarzeniowo. Po 25. roku życia spada ilość kolagenu w skórze. Jeśli z kolei chcesz stosować retinoidy z innego powodu (np. regulująco na trądzik), możesz zacząć wcześniej.

Zwykło się przyjmować, że najlepiej aplikować na skórę kosmetyki z retinolem na noc. Wielu producentów deklaruje obecnie możliwość używania ich także rano, jeżeli retinol jest liposomowany. Koniecznie czytaj etykiety. Jeżeli nie masz pewności - używaj wieczorem.

Aby stosowanie kosmetyków z retinolem przyniosło pożądany efekt należy pamiętać o kluczowych zasadach. Oto lista 5 zasad, które ułatwią ci „oswajanie” retinolu.

•  Zwróć uwagę na opakowanie kosmetyku - im bardziej hermetyczne, bez dostępu powietrza, tym lepiej. Możesz dopuścić wyjątek, jeżeli producent deklaruje że retinoid jest liposomowany.
• Używaj szerokopasmowego SPF (minumum SPF30, optymalnie SPF50+). Retinoidy działają lekko fotouwrażlwiająco (tylko w początkowej fazie) i sprawiają, że skóra staje się bardziej wrażliwa. 
• Nie śpiesz się - powoli wprowadzaj retinol do codziennej pielęgnacji. Ewentualne podrażnienie pojawia się na 3. dzień. Jeżeli od początku zaczniesz używać retinolu codziennie, podrażnienie może się skumulować. Obserwuj swoją skórę.
• Nie nakładaj kosmetyków z retinolem na mokrą skórę - woda zwiększa szybkość przenikania retinolu, zatem może podrażnić. Tu znajdziesz sposoby na podrażnienie po retinolu. 
• Bądź dla swojej skóry delikatny – jeśli zauważysz na skórze podrażnienia, odstaw kosmetyk i zamień go na produkt o mniejszym stężeniu.