Przyczyny przerzedzania się włosów są złożone i mogą wynikać z różnorodnych czynników – zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Dwa najczęstsze rodzaje wypadania włosów to
łysienie androgenowe i wypadanie telogenowe, które znacząco różnią się przyczynami oraz przebiegiem.
Łysienie androgenowe to najczęstsza przyczyna utraty włosów. Powstaje, gdy mieszki włosowe stają się wrażliwe na DHT – substancję, która powstaje z testosteronu. Enzym w ciele przekształca testosteron w DHT, który działa negatywnie na mieszki włosowe, osłabiając je i powodując wypadanie włosów.
W konsekwencji doprowadza to do skrócenia fazy anagen (wzrostu włosa) oraz wydłużenia fazy telogen (spoczynku włosa). Kolejny cykl włosów postępuje z miniaturyzacją mieszka włosowego i odrastaniem włosów krótszych, cieńszych i odbarwionych – co jest główną przyczyną przerzedzających się włosów.
Łysienie androgenowe jest schorzeniem o złożonym, wieloczynnikowym charakterze, w którym kluczową rolę odgrywają predyspozycje genetyczne. Badania sugerują, że na rozwój i nasilenie tej choroby mogą wpływać również inne czynniki, takie jak:
- styl życia (np. palenie tytoniu),
- oddziaływanie androgenów na mieszki włosowe,
- mikrozapalenia wokół mieszków włosowych,
- czynniki środowiskowe (promieniowanie UV, zanieczyszczenia powietrza, zaburzenia mikrobiomu skóry),
- wczesne dojrzewanie,
- wyższy wskaźnik masy ciała (BMI),
- stres,
- nawyki żywieniowe.
Każdy z tych elementów może potencjalnie przyspieszać proces przerzedzania włosów i nasilać przebieg łysienia androgenowego.
Łysienie androgenowe często dotyczy specyficznych obszarów, takich jak zakola i czubek głowy u mężczyzn, a u kobiet objawia się bardziej równomiernym przerzedzeniem głównie na części ciemieniowej i charakterystyczne przerzedzenie przedziałka.
Łysienie telogenowe to jeden z najczęściej występujących typów łysienia, charakteryzujący się nagłym, rozproszonym i gwałtownym wypadaniem włosów, bez tworzenia blizn. Może przebiegać w dwóch formach: ostrej, trwającej do 6 miesięcy, oraz przewlekłej, utrzymującej się dłużej niż pół roku.
Dodatkowo u około 30% osób dotkniętych łysieniem telogenowym pojawia się objaw trichodynii – ból, pieczenie lub swędzenie skóry głowy. Mechanizm tego typu łysienia polega na zwiększeniu liczby włosów przechodzących w fazę telogenu oraz na zaburzeniu synchronizacji cyklu włosowego.
Przyczyn łysienia telogenowego jest wiele i mogą się nakładać:
- niedobory makro i mikroelementów (np. witaminy z grupy B, żelazo, cynk, witamina D3)
- zaburzenia wchłaniania
- zaburzenia hormonalne np. choroby tarczycy, hiperprolaktynemia, hiperandrogenizm, PCOS, insulinooporność, niski poziom estrogenów
- operacje, zabiegi chirurgiczne, narkoza
- stres emocjonalny, ostry, przewlekły (zaburzenia rytmu dobowego)
- fizjologiczna - poporodowe wypadanie włosów
- leki np. przeciwzakrzepowe, NLPZ
- odstawienie antykoncepcji
- restrykcje żywieniowe, ograniczenia dietetyczne, nagłe spadki wagi, zaburzenia odżywiania
- choroby infekcyjne, wysoka gorączka
- choroby układu pokarmowego zaburzenia jelitowe (np. przewlekłe biegunki)
- nadmiar niektórych składników mineralnych i witamin np. wit A
- stany zapalne skóry głowy, ŁZS, łupieżciasne upięcia, nieprawidłowa pielęgnacja
- i wiele więcej
Obszary dotknięte nadmiernym wypadaniem: zarówno w przypadku mężczyzn jak i kobiet, wypadanie ma charakter rozproszony w związku z czym przerzedzenia pojawiają się równomiernie na całej skórze głowy